Phụ nữ sau sinh mổ cơ thể rất yếu và sức khỏe cũng bị sụt giảm nên cần được bồi bổ bằng nhiều thực phẩm khác nhau. Tuy nhiên, không phải món ăn nào mẹ sau sinh mổ cũng đều ăn được, có những món gây kích ứng hoặc ảnh hưởng xấu đến sức khỏe của mẹ. Mẹ sau sinh mổ nên kiêng ăn gì? Lời khuyên từ chuyên gia dinh dưỡng. Theo dõi bài viết sau.
Bà mẹ nên ăn gì và kiêng ăn gì để phục hồi cơ thể sau sinh
Theo lời khuyên của các chuyên gia dinh dưỡng:
- Bữa ăn của bà mẹ sau sinh nên chia thành 3 bữa ăn chính và 2-3 bữa ăn phụ/ngày để giúp cơ thể hấp thu tối đa các chất dinh dưỡng. Các thực phẩm nên chế biến bằng cách luộc, hấp, ninh, nấu; hạn chế nướng và rán.
- Nên ăn uống điều độ, vừa phải, đều đặn. Tránh tình trạng ăn uống quá độ trong ngày cũng là một cách hạn chế tăng cân bất hợp lý.
- Bà mẹ hãy chọn thức ăn nhiều protein nhưng ít mỡ (như các loại thịt nạc), nên dùng dầu thực vật trong chế biến thức ăn. Uống sữa dành cho bà mẹ mang thai và cho con bú… để tăng nguồn cung cấp canxi cho bé. Hạn chế đồ ăn chiên, xào, đồ ngọt, thức ăn nhanh…
- Ăn nhiều rau xanh, trái cây để tăng cường lượng vitamin và khoáng chất cho cơ thể. Nên chọn các loại rau quả có tính chất nhuận tràng để phòng táo bón cho mẹ và bé như: rau khoai lang, mồng tơi, đu đủ, chuối tiêu, cam, bưởi.
- Chú ý tới việc uống nhiều nước hàng ngày (2 – 3 lít) vì nước là thành phần chính tạo nên sữa cho con bú. Có thể uống nước lọc, uống sữa, nước ép trái cây.
Mẹ sau sinh mổ nên kiêng ăn những gì?
Chế độ ăn uống lành mạnh và đầy đủ chất dinh dưỡng sau sinh mổ sẽ có tác dụng thúc đẩy và hỗ trợ quá trình nhanh lành vết mổ, cung cấp đủ dưỡng chất cho trẻ qua sữa mẹ. Sản phụ sau sinh mổ chỉ có thể uống nước và sau khoảng 6 giờ mới có thể ăn nhẹ được nhưng chỉ được ăn những thức ăn lỏng, dễ tiêu. Đặc biệt, cơ thể mẹ sau sinh mổ thường chậm hồi phục hơn sinh thường nên cần kiêng một số loại thức ăn để quá trình hồi phục nhanh hơn.
Dưới đây là danh sách những thực phẩm mẹ sau sinh mổ cần kiêng để đảm bảo sức khỏe:
Thực phẩm có tính hàn
Các loại hải sản như nghêu, ốc, hến, sò… hay thịt ếch, đỗ đen, đỗ xanh, giá đỗ, khổ qua, cà tím, rau đay…. Theo Đông y đều có tính hàn không tốt cho sức khỏe mẹ bầu nhất là những người đang cần phục hồi và cải thiện sức khỏe sau sinh mổ.
Nếp
Đồ nếp là nhóm thực phẩm dễ để lại sẹo, có khả năng kích thích và đẩy nhanh quá trình sản sinh collagen mới tạo thành sẹo lồi. Đặc biệt, ăn đồ nếp còn khiến thời gian lành vết thương chậm hơn, dễ bị mưng mủ, viêm nhiễm, các mô sợi collagen trong tế bào bị xáo trộn nên vết sẹo càng trở nên tệ hơn.
Rau muống
Rau muống là thực phẩm tăng cường sắc tố melanin, gây mất thẩm mỹ cho vết sẹo của mẹ. Do Melanin là hắc sắc tố tồn tại trên tế bào da nên nếu bạn bổ sung quá nhiều thực phẩm sẽ kích thích quá trình phát triển mạnh các hắc sắc tố làm cho vết sẹo mổ của bạn mất thẩm mỹ hơn.
Gỏi, các loại rau và thực phẩm sống
Những thực phẩm chưa chín, tái hoặc sống như gỏi, thịt sống có thể làm tăng nguy cơ bị ngộ độc và rối loạn tiêu hóa, ảnh hưởng đến chất lượng sữa mẹ và đường ruột của trẻ. Những mẹ nào có cơ địa nhạy cảm không nên ăn thức ăn chưa chín kỹ, ảnh hưởng đến dạ dày và quá trình phục hồi vết mổ sau sinh. Do đó, sản phụ không nên ăn đồ chưa chín, mà nên ăn thức ăn đã được nấu chín hoàn toàn.
Thức ăn cay, nóng, có mùi mạnh
Thức ăn cay nóng như ớt, tiêu, hành… cũng là những thực phẩm mẹ sau sinh mổ kiêng ăn. Do trong thực phẩm cay nóng có chứa chất không có lợi cho việc cải thiện sắc tố da, làm chậm quá trình phục hồi tự nhiên của vết thương. Hành và tỏi cũng là một nguồn rắc rối cho các bà mẹ đang cho con bú, do có ảnh hưởng mạnh tới mùi vị của sữa mẹ nên có thể là lý do khiến em bé có thể bỏ bú mẹ. Mùi vị của hành tỏi có thể giảm bớt đi sau khi được nấu nướng, nhưng hai loại gia vị này vẫn có thể khiến bụng dạ bé khó chịu. Đối với lòng trắng trứng cũng nên kiêng vì có thể ảnh hưởng xấu đến quá trình lành sẹo do thực phẩm này còn tạo mủ, dẫn đến nguy cơ viêm nhiễm vết mổ tăng cao.
Cà phê, rượu, bia, nước ngọt
Bà bầu sau sinh mổ nên kiêng ăn gì? Kiêng sử dụng các thức uống có chứa chất kích thích như cà phê, trà, nước tăng lực, rượu, bia, nước ngọt… Một ít caffein thì không sao nhưng quá nhiều caffein trong sữa của bạn có thể làm bé khó ngủ và trở nên cáu kỉnh. Bạn sẽ nhận thấy rằng em bé sẽ bị đầy hơi, đau bụng và quấy hơn bình thường khi bụng của bé khó chịu.
Đối với đồ uống có cồn: Nếu bạn đang ở trong một tình huống nào đó mà muốn uống một chút rượu, bà mẹ cần chắc chắn rằng mình đã dự trữ sẵn sữa cho bé ra bình, bởi bạn sẽ chỉ có thể cho con bú sau hai giờ sau khi bạn ngừng uống rượu.
Thức ăn nhiều dầu mỡ, thức ăn nhanh
Thực phẩm nhiều chất béo, dầu mỡ như đồ ăn chiên xào, thịt mỡ, nội tạng động vật, da động vật…. đều là những thực phẩm chị em sau sinh mổ không nên ăn thường xuyên. Do thực phẩm có chứa quá nhiều dầu mỡ không tốt cho quá trình phục hồi vết thương, từ đó khả năng tiêu hóa cũng bị ảnh hưởng.
Với các món chế biến sẵn, ăn nhanh như gà rán, khoai tây chiên, … sản phụ sau sinh mổ cũng nên kiêng hoặc ăn ít vì những món ăn này có hàm lượng calo cao nhưng lại ít chất dinh dưỡng. Hấp thụ nhiều thức ăn nhanh có chứa dầu mỡ sẽ làm ảnh hưởng đến quá trình phục hồi sức khỏe, khiến cơ thể bị khó tiêu, nóng trong và tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch.
Thức ăn lên men
Thức ăn lên men như dưa muối, cà muối, hành muối… cũng đều là những thực phẩm mẹ sau sinh mổ nên kiêng ăn. Những thực phẩm này trong quá trình lên men sẽ xuất hiện những chất không tốt cho mẹ đang cho con bú, ảnh hưởng đến nguồn sữa và suy giảm hệ miễn dịch nên cần tránh ăn.
Một số lưu ý khác dành cho phụ nữ sau sinh
Thể chất và sức khỏe tinh thần của sản phụ đôi khi sẽ bị ảnh hưởng lớn bởi quá trình sinh mổ, kéo dài trong nhiều tuần sau sinh. Do đó, mẹ sau sinh mổ cần nghỉ ngơi và hạn chế vận động mạnh trong quá trình phục hồi để không ảnh hưởng đến vết mổ. Đặc biệt, cách giúp mẹ sinh mổ hồi phục sức khỏe nhanh chóng chính là bổ sung đầy đủ chất dinh dưỡng.
Chế độ dinh dưỡng cho mẹ sau sinh mổ cần rất được quan tâm để đảm bảo sức khỏe cho mẹ và cả nguồn sữa cho bé bú. Một số lưu ý dinh dưỡng cho bà mẹ
- Sau khi sinh mổ được 6 giờ: Sản phụ nên uống nước, đợi đến khi xì hơi được hoặc đi được đại tiện thì hãy ăn cháo loãng.
- Sau khi sinh mổ được 2 ngày: Sản phụ nên ăn những thực phẩm dễ tiêu, tiêu hóa nhanh, mềm như cháo, súp… để hệ thống tiêu hóa dễ phục hồi lại. Cần hạn chế ăn các thực phẩm gây táo bón, đầy hơi, bụng khó chịu
- Sau đó, tùy theo thể trạng và sự thích nghi của cơ thể, chế độ dinh dưỡng của các bà mẹ hoàn toàn có thể trở về bình thường, chú ý hãy bổ sung đa dạng nguồn thực phẩm để phục hồi sức khỏe tốt và cung cấp đủ nguồn sữa chất lượng cho bé bú.
Trên đây bài viết vừa giải đáp những thông tin liên quan đến câu hỏi mẹ sau sinh mổ kiêng ăn gì? Lời khuyên từ chuyên gia dinh dưỡng để đảm bảo sức khỏe tốt nhất sau sinh. Do vậy, mẹ hãy chú ý chế độ ăn và tránh ăn các món không tốt sau sinh để đảm bảo đủ dưỡng chất và đủ nguồn sữa cho bé bú.
Bài viết được thẩm định bởi TS.BS. Dương Lan Dung – Phó Trưởng phòng Đào tạo, Nguyên Phó Trưởng phòng Nghiên cứu khoa học – Bệnh viện Phụ sản Trung ương.